Tıbbi Laboratuvar Hizmetleri

Biyokimya Laboratuvar

Biyokimya laboratuvarı, vücuttan alınan sıvı örneklerinin (kan, idrar ve vücut içi boşluklarından alınan sıvılar vb.) test edilmesi ve sonuçlarının raporlaştırılması görevini üstlenmektedir. Bu birim, genellikle doktorların istediği testleri yapmakta ancak kimi zaman hastalıklara doğru teşhis ve tedavi yöntemlerinin uygulanması için kendisi de test önerebilmektedir. Bu durumda biyokimya laboratuvarının uyguladığı testler şu şekilde sıralanmaktadır:

• Rutin biyokimyasal testler

• Tam kan sayımı testleri

• Kan gazları

• Kardiak (kalple ilgili) belirteçler

• Tümör belirteçleri

• Koagulometrik (pıhtılaşma ile ilgili) testler

• İlaç düzeyleri

• Metabolik tanı ve tarama testleri

• Toksikoloji testleri

• İdrar testleri

• Elektrolitler

• Elektroforez testleri

• Hormon testleri

• Enzim testleri

• RIA testleri (Tam adıyla radyoimmün test olarak bilinmekte olup genellikle endokrinolojide hormon testleri yapmak amacıyla kullanılan bir yöntemdir.) Buradan hareketle biyokimya laboratuvarının hemen her hastalığın tanı, teşhis ve tedavisinde görev aldığını söylemek mümkün olmaktadır. Endokrinoloji, dahiliye (iç hastalıkları), nefroloji, gastroenteroloji, jinekoloji, genel cerrahi, beslenme ve diyet, nöroloji, onkoloji ile kalp ve damar hastalıklarının ilgi alanına giren hastalıklar için yapılacak testlerin analizleri ve yorumlanması hususunda biyokimya laboratuvarı görev almaktadır. Ayrıca biyokimya laboratuvarları yeni doğandan yaşlılara kadar her yaş grubunun tedavisi için hizmet vermektedir.

•

Hormon Laboratuvar

Hormon analizleri biyokimya laboratuvarı kapsamında yapılan bir dizi testi ifade etmektedir. İnsan vücudu çok sayıda sistemin sağlıklı bir şekilde çalışabilmesi için hormon üretir. Üretilen hormonların vücutta çok sayıda işleve sahip olduğunu söylemek mümkündür. Hormonlar endokrin bezlerde üretilirler ve endokrin bezlerden salınarak vücut sistemlerinde işlevlerini yerine getirirler. Vücudun sağlıklı bir şekilde işleyişini sürdürebilmesi için hormonların görevlerini yerine getirmesi oldukça önemlidir. Hormonlar çoğunlukla kan üzerinden işlevlerini yerine getirmek için çeşitli organlara, gitmeleri gereken hücrelere ulaşırlar ve bu noktada aktivite kontrolü ve düzenlemesine katkıda bulunurlar. Hormonlar steroid hormonlar ve nonsteroid hormonlar olarak iki ayrı grupta incelenebilir. Steroid hormonlar halk arasında daha çok bilinen östrojen, testosteron, aldosteron ve kortizol gibi hormonları kapsamaktadır.

Mikrobiyoloji Laboratuvar

• Mikrobiyoloji laboratuvarımızda bakteri, virüs, mantar, parazit ve diğer mikroorganizmalardan kaynaklanan hastalıkların tanısını koymaya yönelik testler çalışılmaktadır.

• Bunun için çeşitli direkt ve indirekt test yöntemleri kullanılmaktadır. Laboratuvarımızda kan, vücut sıvıları, doku örnekleri, idrar ve dışkı gibi örneklerde hastalık tanısı, tedavi ve takipte yol gösterici testler yapılmaktadır. Alt birimler olarak bakteriyoloji, viroloji, mikoloji, parazitoloji ve seroloji bölümleri yer almaktadır.

• Bakteriyoloji

• İnsanda enfeksiyon yapan bakterilerin çoğaltılıp, tanınması ve antibiyotik duyarlılıklarının belirlenmesidir.

• Viroloji

• İnsanda hastalık yapan virüslerin tanı testlerinin yapılması (Hepatit B)

• Mikoloji

• İnsanda hastalık oluşumuna sebep olan mantarların çoğaltılıp, tanınması ve antifungallere (mantar ilaçları) duyarlılıklarının belirlenmesi.

• Parazitoloji

• Dışkı, idrar ve kan gibi bazı diğer vücut sıvılarında mikroskobik veya serolojik olarak parazitlerin araştırılması.

• Seroloji

• Enfeksiyon oluşturan etkenlerin antijen varlığının saptanması aracılığıyla direkt olarak veya antikor varlığının saptanması aracılığıyla indirekt olarak tanınması.

• Mikrobiyoloji laboratuvarında çalışılan testlerin bazıları şunlardır: Kültür testleri, bakteri tanımlama testleri, antibiyotik ve antifungal duyarlılık testleri, antibiyotik direnç araştırmaları, direkt mikroskobik incelemeler, boyalı preparat incelemeleri, dışkıda parazit yumurtası araması, antijen tarama testleri, antikor testleri (serolojik testler), PCR (Polimerize Zincir Reaksiyonu) testi olmak üzere moleküler tanı testleri. Mikrobiyoloji laboratuvarımızda bakteri tanımlama ve antibiyotik duyarlılık testleri otomcevre identifikasyon ve duyarlılık cihazı kullanılarak yapılmaktadır. Bu gibi cihazlarla bakteriler klasik yöntemlerle yapılandan daha hızlı ve kesin tanımlanmakta ve MIC düzeyinde duyarlılık sonucu vermektedir.

• Bu da enfeksiyonların daha erken tanınmasını ve doğru tedavinin başlanmasını sağlamaktadır. Profesyonel ekibimiz, bilgi ve donanımı ile her konuda altın standart olan yöntemleri seçerek en kaliteli teşhis ve araştırmaların yapılmasını sağlamaktadır. Son yenilikler yakından takip edilerek doğru tanı ve etkin tedavi için laboratuvar desteğinin gerektiği her alanda bilimsel hizmet verilmektedir. Laboratuvarımızda kalite güvencesinde de dünya standartları uygulanmaktadır. İç kalite kontrolünde CLSI kriterleri kullanılarak sonuçların güvenilirlik ve doğruluğu artırılmaktadır. Süreçler ulusal ve uluslararası kalite yönetim sistemleri doğrultusunda işletilmektedir. Gerek tanı, gerek araştırma ve takiplerde kullanılan özel testler için referans laboratuvarlarla işbirliği yapılarak test yelpazemiz genişletilmiş, sunulan hizmet kalitesi en üst seviyeye çıkarılmıştır.

PORTÖR

• Portör, taşıyıcı, dağıtıcı anlamına gelmektedir. İnsanlarda bulunan bazı virüs ve etmenleri taşıyıcı görevi üstlenerek başkalarına bulaştırmaya, dağıtmaya sebebiyet verir. Portör taşıyıcısı olan insanların sağlığı bulaşan kadar etkilenmezken, bulaştığı kişilerde ciddi sağlık sorunları meydana gelmektedir. Bu sebeple portör muayenesi ve testi uygulanması gereken önemli sektörler bulunmaktadır.

• Özellikle gıda sektöründe bu testin uygulanması zorunludur. Yasal olarak kanunlaştırılmış bu test aşçı, garson, yemekhane hizmetleri ve kreş, yuva çalışanlarına belirli aralıklarla uygulanmak zorundadır. Ortalama 3 aylık periyotlarla yapılması öngörülmüş olup, 6 ay da bir yapılması kabul edilmektedir. Gıda üretimi yapan, yenilen ve içilen ürünlerin üretimini yapan alanlarda 3 ayda bir yapılması zorunludur.

• Portör muayenesi fiziki olarak yapılmakta olup, portör testleri laboratuvar tetkikleriyle incelenerek neticelendirilmektedir. Portör testi komplike bir testtir. Dışkı (gaita), bağırsak, boğaz burun kültür testlerive akciğer grafisiolmak üzere birçok inceleme yapılmaktadır.Bu testlerle vücutta herhangi bir enfeksiyon, virüs, bakteri olup olmadığı test edilir. Portör taşıyıcı nitelikte olduğu için vücutta bulunan enfeksiyonu başkalarına bulaştırır. Bu sebeple kısa zaman aralıklarıyla yapılan bu testlerle insan sağlığını korumak esas alınmıştır.

• Portör testinde uygulanan, Gaita kültürüyle, dışkıda bulunan enfeksiyon, bakteri tespiti yapılmaktadır. Alınan dışkı örneği incelenerek bu tespitler yapılmaktadır. Verilen dışkı örneğine su, sabun, tuvalet kağıdı gibi herhangi bir şey bulaştırılmamalıdır. Dışkı doğrudan tahlil yapılacak kapta olmalı ve klozete bile temas etmemelidir. Çünkü klozet vb. alanlarda bulunan mikropları bulaştırıp doğru sonuçların alınmasını etkileyebilmektedir. Bunun dışında bağırsakta bulunan Salmonella ve Shigella bakterileri mikroskobik olarak incelenerek tespit edilmektedir. Bu bakteriler ciddi sağlık sorunlarına yol açmaktadır. Bunun yanı sıra boğaz ve burun kültürüyle gram boyası, epitel hücreler ve boğaz florası incelemeleri yapılmaktadır. Burun kültüründeyse, lökosit ve flora incelemeleri yapılmaktadır. Akciğer filmi ve diğer testlerin sonuçları yaklaşık 2-3 günde alınabilmektedir.

• Portör testi uygulanmadan önce dikkat edilmesi gereken bazı hususlar bulunmaktadır. Uygulama yapılmadan en az iki saat kadar önce yağlı yemeklerden kaçınmalı ve fazla yiyecek tüketilmemelidir. Sigara kullananlar en az 24 saat sigara içmemiş olmalı ve en az 4 saat kadar süreyle alkol almamış olmalıdır.

• Gıda sektörü, yemekhane, üretim gibi alanlarda işverenlerin hassasiyetle çalışanlarına yasal sürede bu testleri uygulama zorunluğu getirmesi birçok insan sağlığını korumaktadır. Bu anlamda çalışanlar kadar işverenlerinde konunun takipçisi olması ve eksiksiz olarak çalışanların portör testlerinin uygulamasını sağlaması gerekmektedir.

• Portor Muayene Tetkikleri

• Burun Kültürü: Staphyloccoccus aureus adı verilen bakterilerin tespit edilmesi için yapılan incelemedir. Bu bakteriler direnç kaybına yol açarak birçok hastalığa yol açmaktadır.

• Boğaz kültürü: Beta hemolitik Streptoccoccus adı verilen bakteriler incelenir. Yüksek ateş, boğazda ağrı gibi belirtler gösterir. Bu bakteriler kalp kapakçılarına kadar yerleşebilekte olup, kapakların eriesine kadar sebep olaktadır.

• Gaita Kültürü: Tifo ve shigella bakterileri incelenmektedir.

• Gaita Mikroskopisi: Parazitlerin kontrolü için inceleme yapılmaktadır. Vücutta bulunan pazazitler ateş, ishal gibi belirtiler gösterir. Tuvalet sonrası dezenfekte iyi yapılmadığında el yoluyla hızla bulaşabilir.

• Akciğer Grafisi: Tüberküloz ve akciğer rahatsızlıkları açısından incelenir.

• Portör Mevzuatı

• Gıda ve gıda ile ilgili tüm iş sahalarında ve sıhhi müesseselerde çalışan kişilerin 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu'nun 126. ve 127. maddelerindeki hükümler gereği Portör Muayenesi yaptırılması zorunludur.

• Gıda ile temas halince olanların ayrıca Hepatit B testi de yaptırılması önerilmektedir.